Dávdameroštallan
Atohpalašeksema
Atohpalaš eksema lea dábáleamos eksemamálle mánáin ja dan sáhttet gitta 20 proseantta mánáin oažžut ovdaskuvlaagis. Eatnasat ožžot dávdamearkkaid liikevihkái ovdalgo devdet guokte jagi, oallugat ožžot givssiid juo njuoratmánáagis. Oallugat besset das eret ovdalgo šaddet ollesolmmožin. Muhtumiin buollá dávda fas nuppelotjahkásažžan. Muhtumin leat eksema givssiid olles eallenagi. Olbmot geain leamaš atohpalaš eksema mánnán, lea erenoamáš várra oažžut eksema gieđaide rávisolmmožin.
Dávdamearkkat
Atohpalaš eksema lea mihtilmas goike liiki ja saŋáš. Eai gávdno iskosat mat duođaštit dávdda, muhto ihttaluvvama lávdan ja pasieantta vigiid sáhttá veahkehit doaktára bidjat diagnosa. Saŋáš lea dávjjimus váttisvuohtan. Mánát geain lea atohpalaš eksema leat dávjá mášuheamit ja hejot ođđet ihku. Gehppes atohpalaš eksema sáhttá dikšut láivudeaddji vuoidasiiguin ja vuolšegeahpedeaddji vuoidasiiguin ja sálvvaiguin, dábálaččat kortisona dálkasiiguin dahje nu gohčoduvvon calcineurina-inhibišuvnnaiguin. Allergiija ii leat sivvan atohpalaš eksemii allergiija iskan ii leat danin oassin čielggadeamis. Muhtin dáhpáhusain sáhttá allergiija vearáskahttit ihtaluvvama, doavttir mearrida leago vuođđu viidáset čielggadeapmai.
Čujuhus ja árvvoštallan
Láivves atohpalaš eksema sáhttá fástadoavttir dikšut. Jus leat eambbo lávdan givssit, dahje dallego divššus ii leat dohkálaš effeakta, de sáhttá fástadoavttir čujuhit pasieantta liikedoaktára lusa.
Čujuhus
Vai galggat oažžut dikšuma spesialistadearvvašvuođabálvalusas, de dárbbašat čujuhusa. Fástadoavttir lea dat gii dávjjimusat dahká čujuhusa. Muhtumin sáhttet eará dearvvašvuođabargit čujuhit du ovdamearkka dihte govveniskosiidda (MRI, CT dahje røntgen). Go mii leat ožžon čujuhusa, de oaččut vástádusa das ahte lea go dus vuoigatvuohta čielggadeapmái ja dikšui spesialistadearvvašvuođabálvalusas.
Loga eanet dáppe: Les mer på helsenorge.no
Čielggadeapmi
Eai makkárge ráhkkaneamit leat dárbbašlaččat, muhto dálkkaslistu lea sávahahtti. Jus sisagohččumis čuožžu ahte don galggat allergiijačielggadeapmái, de čuovut bagadusaid mat čužžot sisagohččunreivves.
Dikšu
Liikedoavttir áigu ságastit duinna (vejolaš váhneminguin dahje fuolaheaddjin) ja iskat du liiki dárkilit. Vaikko gohččunreivves čuožžu gal ahte sáhttá leat áigeguovdil váldit allergiijaiskosa, de lea doavttir gii buozalmasvuođa árvvoštallama maŋŋel mearrida leago áigeguovdil váldit allergiijaiskosa. Allergiijaiskosat sáhttet juogo leat varraiskkus, čuoggáiskus liikis dahje epikutaniskus liikis.
Liikedoavttir muitala dutnje viidáset divššu birra ja govahallá guhkilmas dikšunprográmma maid ruovttus galggat čuovvut. Jus doavttir gávnnaha ahte lea dárbu čuovgadikšui, de fertet dábálaččat boahtit poliklinihkkii oažžut divššu golmma dahje eambbo gerddiid vahkkus, máŋgga vahkku badjel. Juohke čuovgadikšun ádjána gitta 20–30 minuhta.
Čuovvoleapmi
Liikedoavttir árvvoštallá galgágo fástadoavttir čuovvulit du, vai leago dárbu buohcceviesu čuovvoleapmái. Eanas liikeossodagain lea fálaldat eksemaskuvlii/eksemaságastallamii mas pasieanta dahje oapmahaš sáhttá oažžut eambbo dieđuid dávdda birra, eastadeaddji doaimmaid ja dikšuma birra.
Buot pasieanttat geain lea atohpalaš eksema dárbbašit láktadanvuoidasa beaivválaš geavaheapmái. Liikedoavttir sáhttá HELF:s ohcat doarjaga oastit láktadanbisuheaddji ávdnasiidda. Fástadoavttir sáhttá ođastit ohcama. Fertet ieš čoaggit guittiid maid sáddet HELF:oi juohke jahkebeali.